In 2008 kocht Stadsgoed van de Algemene Woningbouwvereniging voor een bedrag van €750.000,00 het rijksmonument Oudezijds Achterburgwal 78 A aan.
Het drie ramen brede pand dat na aankoop nog enige tijd in gebruik is geweest als internationaal perscentrum, heeft een bruto vloeroppervlak van circa 480 m2 en bestaat uit vier verdiepingen. Ooit was Oudezijds Achterburgwal 78a het achterhuis van Oudezijds Voorburgwal 101. Door plaatsing van een muur tussen voor- en achterhuis ontstonden in elkaars verlengde, twee gescheiden percelen, gelegen aan verschillende grachten.

De fraaie stoeppartij aan de voorkant van het huis wordt gedomineerd door een 18e-eeuws hek dat over de volle breedte loopt. Hier bevindt zich ook de toegang tot het souterrain. Opmerkelijk aan de voorgevel zijn naast de grote ramen de 19e-eeuwse muurankers, die de gevel verankeren met de balklagen.

Antieke keuken
Ook inpandig zijn bij de restauratie de originele details hersteld of in tact gelaten. Zo is bij binnenkomst in het souterrain te zien hoe de marmeren vloer zorgvuldig is schoongemaakt en aangeheeld en is in de hal een nieuw fonteintje geplaatst. De luiken in de kamer vóór in het souterrain zijn opnieuw aangebracht, waarvan de linker exemplaren origineel zijn en de rechter twee zijn nagemaakt. Aan de achterkant van het souterrain bevindt zich een fraaie, antieke keuken met marmeren plavuizen op de vloer en een kookschouw betegeld met zogenaamde witjes. De vaste glazenkast, die in dit soort keukens meestal aanwezig was, is helaas verdwenen. Vanuit de keuken is er zicht op de ‘schone’ binnenplaats met aan de rechterkant een houten kastenwand, waarin vroeger de ‘secreten’ of poepdozen zaten.

Schaatsen en vuur
Via het royale trappenhuis komen we in de ruime ‘zaal’ uit ±1880. De zaal, pronkkamer van het huis, werd destijds gebruikt als ontvangstruimte en heeft in bentheimer geschilderde lambriseringen, luiken en een monumentale schouw met spiegel. Het ornamentele stucwerk aan het plafond is vakkundig en met veel zorg gerestaureerd. In de vier hoeken herkennen we de vier seizoenen aan seizoensgebonden attributen. Zo wordt de winter bijvoorbeeld neergezet door het beeld van een paar schaatsen en vuur.
Op de deur naar de achterkamer is de gouden belettering teruggebracht. We lezen: ‘Hijtman, de Clercq, Warnaars’ (de naam van het bedrijf dat hier destijds huisde), en daaronder: ‘Geen Toegang’. Het was vermoedelijk de directiekamer van het bedrijf dat dit pand ooit in gebruik had.
De gang op de hoofdverdieping heeft een prachtige marmeren vloer met platen gelegd ‘à livre ouvert’, een techniek waarbij de platen zo zijn gezaagd dat hetzelfde patroon zowel in de linker als in de rechter plavuis is terug te vinden.

Dit prachtige object, dat na de uitvoerige restauratie en renovatie door Stadsgoed voldoet aan hedendaagse maatstaven, ligt op een dynamische, niet-alledaagse plek en zal waarschijnlijk geen standaard kantoorgebruiker aantrekken. Stadsgoed zoekt daarom ook ‘een organisatie of ondernemer, die huisvesting op de Wallen als een uitdaging ziet’.

Hans Tulleners
schrijver, journalist, monumentenzorger

(foto's: Corné Bastiaansen fotografie)
Terug naar overzicht